2020 yılında tarım, gıda ve içecek sektöründe 20,7 milyar dolar ihracat, 16,1 milyar dolar da ithalat gerçekleştirildi. Sektörün dış ticaret dengesi ise 4,64 milyar dolar oldu.
Salih KAPLAN
ANKARA (Anayurt) – Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF), 2020 yılına dair Dış Ticaret Verileri Raporu’nu yayımladı. Rapora göre 2020 yılında tarım, gıda ve içecek sektöründe 20,7 milyar dolar ihracat, 16,1 milyar dolar da ithalat gerçekleştirildi. Sektörün dış ticaret dengesi ise önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,1’lik artış ile 4,64 milyar dolar oldu.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) temel alarak yayımlanan dış ticaret verilerine göre ihracat, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5 oranında artarak 20,7 milyar dolar, ithalat da yüzde 3,1 artarak 16,1 milyar dolara ulaştı. 2020’nin ilk 6 ayında ithalat, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 oranında artış göstermişti. Sonraki aylarda ithalat yavaşlayarak 2020’nin ilk 11 ayında önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1 artışa kadar gerileme kaydetmiş, aralık ayında ise ithalattaki büyük artış, yıl genelindeki verilere önemli etkide bulunmuştu.
Yıllara göre incelendiğinde, 2014 yılında neredeyse 20 milyar dolar seviyesini yakalayan ihracatın takip eden iki yılda gerileyerek 2016 yılında 18 milyar dolar seviyesine indiği belirtilen rapora göre, tarım, gıda ve içecek ihracatı devam eden yıllarda istikrarlı bir şekilde artarak 2020 yılında 20 milyar dolar seviyesini aştı.
Yurt dışından yapılan alımlara bakıldığında 2015 yılında 15,8 milyar dolar seviyesinde olan ithalat, 2 yıl üst üste düşerek 2016 yılında 13,3 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2017 yılında önemli bir artışla 15,5 milyar dolara yükselen ithalat, 2017 ve 2018 yıllarında 15,6 milyar dolar ile yatay bir seyir takip etmişti. Sektörün ithalat hacmi 2020 yılında ise 16,1 milyar dolara yükseldi.
YIL SONUNDA AZALDI
Aylık ithalatta kasım ayında yüzde 9,4 ve aralık ayında yüzde 24,9 ile yıl ortalamasının üzerine kaydedilen artış sayesinde 2020 yılında sektörün dış ticaret dengesi, önceki yıla göre yüzde 12,1 artarak 4,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.
2020’nin ilk 7 ayında sektörün dış ticaret dengesi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11,6 artışla 2,1 milyar dolara yükselmiş, 10’uncu ay itibarıyla önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 26,4’lük önemli bir artış yaşanarak 3,8 milyar dolara ulaşmıştı. 2020’nin ilk 11 ayında ise önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 16’lık önemli bir artışla 4,26 milyar dolara yükselmişti. Yaz aylarında artan tarımsal üretimle hızla yükselen dış ticaret dengesinin yıl sonuna doğru azalması dikkat çekti.
KALEM BAZINDA İTHALAT VE İHRACAT
2020 yılında ihracatta öne çıkan ürünler sırasıyla 1,11 milyar dolar ile fındık içi, 950 milyon dolar ile un, 760 milyon dolar ile makarna, 640 milyon dolar ile ayçiçeği yağı ve 600 milyon dolar ile ambalajlı fındık oldu. Bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 19,6’sını oluşturdu.
En çok ithal edilen ürünlere bakıldığında ise listenin başında sırasıyla 2 milyar dolar ile buğday, 1,2 milyar dolar ile soya fasulyesi, 680 milyon dolar ile ayçiçeği yağı, 500 milyon dolar ile palm yağı ve 490 milyon dolar ile diğer hazır gıdalar yer aldı. Bu 5 kalem, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 30,2’sini yani neredeyse 3’te 1’ini oluşturdu. Bu da ithalatın, ihracata kıyasla daha az üründe yoğunlaştığını gösterdi.
