Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad ’daki yatırım zirvesi, Cemal Kaşıkçı cinayetinin gölgesinde başladı. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın himayesinde üç gün sürecek Geleceğe Yatırım Girişimi (FII) Konferansı’na 140 kurumdan 150 konuşmacının katılacağı açıklanmıştı ancak en az 40 konuşmacının boykot kararı aldığı belirtiliyor. Bu yönde karar alanlar arasında ABD, İngiltere, Fransa ve Hollanda’dan bakanlar da bulunuyor.
CNN, New York Times, CNBC, LA Times, Financial Times, Bloomberg ve Economist gibi uluslararası yayınların yanı sıra Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası başkanları da konferansı boykot etti. Uber, Ford Motor, Siemens, Viacom, Mastercard, Blacrock, HSBC, JP Morgan gibi büyük şirketlerin yöneticileri de konferansa katılmazken, İngiliz Virgin şirketler grubu üst yöneticisi Richard Branson, Suudilerle 1 milyar dolarlık yatırım görüşmesini askıya aldıklarını açıkladı. Siemens İcra Kurulu Başkanı Joe Kaeser’ın boykot kararıyla, 20 milyar dolarlık elektrik santralı sözleşmesi imzasının da ertelendiği ortaya çıktı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, Riyad’a silah satışını askıya alacaklarını açıklamıştı.
McKinsey çekilmedi
Konferansın sponsorları olan uluslararası finansal danışmanlık şirketleri McKinsey, PricewaterhouseCoopers, Ernst&Young, BCG, Oliver Wyman ve Bain&Co geri çekilme kararı almadı.
Suudi Arabistan, yatırım konferansında enerji, sanayi ve altyapı sektörlerinde 50 milyar dolarlık anlaşma yapmayı planlıyor. Anlaşma yapılacak şirketler arasında Hollandalı Trafigura, Fransız Total, Güney Koreli Hyundai, Çinli Norinco ve ABD’li Schlumberger, Halliburton ve Baker Hughes da bulunuyor.
En büyük gelir petrolden
Riyad ’daki konferansı boykot eden şirketlerin piyasa değerlerinin toplamı yaklaşık 1 trilyon doları buluyor. Şirketlerin yaklaşık değerleri şöyle:
JP Morgan: 352 milyar dolar. Mastercard: 207 milyar dolar. HSBC: 125 milyar dolar. Uber: 120 milyar dolar. Siemens: 84 milyar dolar. Ford Motor: 32 milyar dolar. Blackrock: 61 milyar dolar. Viacom: 14 milyar dolar Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu, uluslararası şirketlerin iştahını kabartırken konferans boykotunun ticari boykota dönüşmesi beklenmiyor.
Silaha dev bütçe
Suudi Arabistan, 2017’de 218 milyar dolar ihracat, 130 milyar dolar ithalat yaptı.
Toplam ihracatın yüzde 77 (170 milyar dolar) petrol ve diğer mineral yakıtlardan oluştu. Dünyanın en büyük ikinci silah ithalatçısı olan Suudiler, 2017’de 69.4 milyar dolarlık askeri harcama ile, bu alanda dünyada üçüncü sıraya yükseldi. Riyad, silah ithalatının yüzde 90’ını ABD ve İngiltere’den gerçekleştiriyor.
İnternet sitesi hacklendi
Konferansın internet sitesi, önceki gün bilgisayar korsanları tarafından hacklendi.
Açılış sayfasına Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın eli kılıçlı bir çizimi ile diz çökmüş halde tasvir edilen Cemal Kaşıkçı görseli yerleştirildi. Bilgisayar korsanlarının hackledikleri sitede yayınladığı mesajda ise “Dünya çocukları adına tüm ülkeleri Suudi rejimine yönelik yaptırımlar uygulamaya çağırıyoruz” dendi.