Kızamık Nedir?
Kızamık, oldukça bulaşıcı bir hastalık olup damlacık yoluyla yayılır. Enfekte bir kişinin hapşırması veya öksürmesi sonucu havada bulunan virüs parçacıkları başka bir kişiye solunarak bulaşır. Hastalık genellikle aşılanmamış bireylerde görülür ve kızamık aşısı hastalığın yayılmasını önler.
Kızamık Belirtileri
Kızamık belirtileri genellikle virüsün vücuda girmesinden sonra 7-14 gün içinde ortaya çıkar. Belirtiler şunları içerebilir:
- Ateş: Yüksek ateş kızamığın erken belirtilerinden biridir.
- Öksürük: Kuru veya hafif balgam eşlik edebilir.
- Burun akıntısı: Burnun akması ve tıkanıklık gibi semptomlar görülebilir.
- Gözlerde Hassasiyet: Işığa karşı hassasiyet ve gözlerde sulanma ve kızarıklık görülebilir.
- Kızarıklık: Ağız içi ve boğazda kızarıklık, bademciklerde şişme olabilir.
- Döküntü: Kızamık döküntüsü, hastalığın 3-5. günlerinde başlar. Vücudun her yerinde yayılabilen küçük, kırmızı, kabarık lekeler şeklindedir.
Bu belirtiler genellikle 7-10 gün devam eder ve kızamık geçtikten sonra döküntü ve diğer semptomlar kaybolur.
Kızamık Hastalığı Nedenleri
Kızamık hastalığının nedeni kızamık virüsü (rubeola virüsü) enfeksiyonudur. Bu virüs çok bulaşıcıdır ve havadaki damlacıklar yoluyla yayılır. Enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşmasıyla havaya yayılan damlacıklar sağlıklı bir kişi tarafından solunabilir. Ayrıca enfekte bir kişiyle doğrudan temas veya kontamine yüzeylere dokunma ve ardından ağız, burun veya gözlere dokunma yoluyla da bulaşabilir.
Kızamık hastalığına karşı en yüksek risk altında olanlar şunlardır:
- Aşısız kişiler: MMR aşısı yaptırmamış olan bebekler, çocuklar ve yetişkinler.
- Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler: Kronik hastalığı olan bireyler, kanser tedavisi görenler ve organ nakli yapılanlar.
- Hamile kadınlar: Hamile bir kadın kızamık virüsüne yakalanırsa, virüs bebeğe de bulaşabilir ve doğum kusurlarına neden olabilir.
Kızamık hastalığının önlenmesi için en etkili yöntem aşılanmadır. MMR aşısı, kızamığa karşı %97 oranında koruma sağlar. Aşı, 12 ay ve 4-6 yaş arası tüm çocuklara iki doz olarak önerilmektedir.
Kızamık Tedavisi
Kızamık için kesin bir tedavi bulunmamaktadır. Tedavi, semptomları hafifletmeye ve komplikasyonları önlemeye yöneliktir. Tedavi sürecinde şu adımlar izlenebilir:
- Bol sıvı tüketmek: Bol su, meyve suyu ve et suyu içmek önemlidir.
- Ateşin düşürülmesi: Parasetamol veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan ateş düşürücüler kullanılabilir.
- Öksürüğü hafifletmek: Öksürük şurubu veya pastil kullanmak önerilebilir.
- Dinlenmek: Vücudun iyileşmesi için bol bol dinlenmek önemlidir.
- Gözlerin korunması: Gözlerin güneş ışığından ve tahriş edici maddelerden korunması gerekmektedir.
- Kaşıntının hafifletilmesi: Kaşıntılı döküntülerin serin bir duş veya banyo ile veya kalamin losyonu ile hafifletilebilir.
Kızamık komplikasyonlarını önlemek için doktorunuzun talimatlarına uymalısınız. Bol sıvı tüketmek, ateşi düşürmek, dinlenmek önemlidir. Ayrıca komplikasyon belirtileri için dikkatli olunmalıdır. Zatürre, kulak enfeksiyonu veya beyin iltihabı belirtileri görülürse derhal bir doktora başvurulmalıdır.
Kızamık genellikle 2-3 hafta içinde kendiliğinden geçer. Döküntü kaybolduktan sonra birkaç gün boyunca halsizlik ve yorgunluk hissedilebilir. Kızamık hastalığının tekrarlanma riski çok düşüktür. Bir kez kızamık geçirdikten sonra, ömür boyu bağışıklık kazanılır.
Kızamık hastalığının önlenmesi için en etkili yöntem aşılanmadır. MMR aşısı, kızamığa karşı %97 oranında koruma sağlar. Aşı, 12 ay ve 4-6 yaş arası tüm çocuklara iki doz olarak önerilmektedir.
