Meme kanseri geçtiğimiz yıl akciğer kanserini geçerek en sık rastlanan tür oldu. DSÖ’ye göre en büyük etken obezite. Prof. Dr. Anacak ise, kanserlerin görülme sıklığının endüstrileşme ve şehirleşmeye bağlı olarak arttığını söyledi.
Dilara ŞİMŞEK
Dünyada Covid-19 sürecinde en çok etkilenen kesimlerden biri kanser hastaları oldu. Kontrollerin azalmasıyla geç teşhisin artmasından da endişe ediliyor. 4 Şubat Dünya Kanser Günü nedeniyle son duruma ilişkin değerlendirmeler yapıldı. Onlardan biri Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırması Ajansı’nın 2020 verilerine yönelik değerlendirme. Buna göre geçen yıl 19.3 milyon hastaya yeni kanser tanısı konuldu ve 10 milyon kişi kansere bağlı nedenlerle hayatını kaybetti. Ajansın 2018 verilerine göre ise 18,1 milyon kişiye kanser teşhisi konuldu ve 9,6 milyon kişi yaşamını yitirdi.
DSÖ Kanser Kontrol biriminden Dr. Andre Ilbawi, meme kanserinin ilk kez akciğer kanserini geçerek en sık görülen türü olduğunu açıkladı. Geçtiğimiz yıl meme kanseri oranı yüzde 11.7 iken akciğer kanseri yüzde 11.4 oldu. Üçüncü sırada ise kolorektal (kalın bağırsak) kanseri yer aldı. Obezitenin meme kanseri için en büyük tehlike olduğunu belirten Ilbawi, diğer kanser türlerini tetiklediğinin de altını çizdi.
MEME KANSERİ GELİŞMİŞLİKLE ARTIYOR
Meme kanserindeki bu artışı BirGün’e değerlendiren Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Yavuz Anacak, son 10 yılda akciğer kanserinin azalma eğilimi gösterdiğini kaydetti. Akciğer kanserinin önlenebilir bir tür olduğunu söyleyen Prof. Dr. Anacak şöyle konuştu: “Tütün ve tütün ürünlerinin kesin etken olduğunu biliyoruz. Bunlardan uzak kalındığı anda akciğer kanserinin aşağı doğru inişe geçer. Dünyada da böyle trend oluştu. Bizde de giderek akciğer kanserinde bir azalma trendi gözüküyor. Bu beklenen bir şey. Meme kanserinin artış nedeni ise akciğer kanseri gibi önleme olanağı çok iyi olan bir kanser türü değil. Her 8 kadından 1’i yaşamlarının bir döneminde meme kanseriyle karşılaşılıyor. ‘Şunu yapmazsan meme kanseri olmazsın’ gibi uyarılar bu kanser türünde çok etkili olmuyor. Çok sağlıklı yaşayan kişide bile meme kanseri görülebiliyor. Bunun hormonal nedenleri var. Daha gelişmiş ülkelerin kanseri. Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi ne kadar artarsa meme kanserinin görülme sıklığı daha fazla oluyor gibi durum var aslında.”
OBEZİTE, ÇEVRE KİRLİLİĞİ ETKEN
Dünyadaki kanserlerin yüzde 70’inin gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Anacak, gerekçelerini şu sözlerle açıkladı: “Kanserden ölümlerin çok büyük çoğunluğu da bu ülkelerde görülmekte. Bunun sebebi nüfus, yaşamın uzaması ve endüstrileşme. Dünyanın birçoğu gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor. Bu ülkelerde nüfus yaşlanmaya başladı. Kanser daha çok yaşlı insanlarda görülüyor. Az gelişmiş ülkelerde kansere yol açan kimyasal kirleticilerle karşılaşma olanağı yoktu. Köyden kente göç arttıkça bu kirleticilerle karşılaşma olasılığı artıyor. Hızlı şehirleşmenin yarattığı çevre, hava kirliliği, obezite, alkol ve sigara kullanımı, depresyon da daha çok bu ülkelerde yaşayan insanlarda görülüyor.”
